Toen ik vanochtend wakker werd begreep ik meteen waarom het regende..
Niet snel zal ik een poging doen om op deze plek intellectueel over te komen, dat soort aanstellerig gedrag bewaar ik meestal tot de kroeg na Veel Veel Drank (leuk grapje V.V.D.)
Maar nu moet ik toch iets over de verkiezingen kwijt.
Om meteen even duidelijk te zijn, ik stem Groenlinks. Het milieu rigoreuzer aanpakken (vervuiler betaald) meer OV, actievere participatie van uitkeringsgerechtigden, et cetera. Precies datgene wat Nederland nodig heeft de komende jaren.
Maar ja, de storthoop heeft gesproken en het liep ietsje anders.
Ik heb daar een theorie over, en die theorie wil ik graag met jullie delen.
Kijken wat íe doet:
Nederland heeft na de oorlog (WOII, niet de supermarktoorlog!) een enorme groei meegemaakt waarin een hoop zekerheden zijn opgebouwd. Die opbouwende generatie heeft hier hard aan gewerkt en wist (vanuit de oorlog en de criris) dat zij de samenleving moesten opbouwen, dus dat verworvenheden niet vanzelfsprekend waren.
Maar ook die mensen moesten na de oorlog natuurlijk weer aan de leg, met als gevolg de baby-boomgeneratie, onze ouwelui.
Deze mensen groeiden op in de maatschappij die hun ouders hadden opgebouwd. De zekerheden en rust die in Nederland op economisch en sociaal gebied werden opgebouwd waren normaler dan voorheen. Deze groep wende daar dan ook aan.
De jaren zeventig en tachtig waren ondanks de economische dips her en der een veilige periode. Met name de verzorgingsstaat was een veilige garantie tegen armoede en een leven in de maatschappelijke goot.
Echter, die regelingen werden duurder, mensen stroomden er niet voldoende uit, de AOW werd een afvoerputje voor reorganiserende bedrijven (en dat waren er nogal wat) , VUT regelingen, Hypotheekrente-aftrek; alles was relatief makkelijk en binnen handbereik gekomen.
Maaar
AL die leuke regelingetjes kosten centjes, en wie gaat dat betalen? juist. De belastingbetaler.
Maar al dat belastinggeld is niet meer toereikend gebleken om de bestaande zekerheden zoals ze zijn in stand te houden
Daarbij komt dat de wereld momenteel (sinds de jaren 90 maar zeker de laatste jaren) in recordtempo aan het veranderen is.
Integratieproblemen, globalisering, klimaatverandering, de EU, opkomende nieuwe supermachten zoals india en china zorgen voor een getijdestroming waarin je Nederland moeilijk op de huidige manier overeind kunt houden.
Dan kun je twee dingen doen. Of je gaat de uitdaging aan en concludeert dat alle zekerheden die wij hebben niet meer gelden in de onzekerheden van de veranderende wereld. Dit betekend dat je zekerheden onzeker gaat maken.
Of je gaat, als tweede optie, voor de huidige weg met extra beton aan je voeten en voor je kop. Nederland kiest de eigen koers, wat er verder gebeurd is allemaal leuk en aardig, maar wij hebben een systeem en dat systeem wordt niet wezenlijk veranderd.
Of zoals het wel populair wordt gezegd: je doet de luiken dicht.
Voor Nederland, dat voor 80% exportland is met een miljoen immigranten en enorme belangen in de wereld als de zevende economie op diezelfde aardkloot, is die optie laatste enigszins naief en dromerig, nee, ronduit volkomen typisch KUT.
Maar de baby-boomer is wel degene die de dienst uitmaakt en vormt nog altijd de bulk van de nederlanders. En die babyboomer is (samen met een hoop simpele zielen in nederland) bang voor al die veranderinger.
En waar komt angst uit voort? onzekerheid. En wat zoek je dan? Zekerheid. Dus: de duidelijk geprofileerde partijen links en rechts aan de uitersten winnen. Links de SP, met zekerheid voor uitkeringen en dat soort zaken (met belachelijke regelingen als 12 jaar sollicitatievrijstelling voor alleenstaande moeders en meer van dat soort stalinistische crap) en aan het andere uiterste een xenofobe wereldkampioen waterstofperoxide van wie je verwacht dat ie met zn verkiezingsuitslag een vette sponsordeal krijgt met L'oreal '(omdat ik het waard ben' winkwink).
Nederlanders zijn dus bang als ik naar de uitslag kijk. En die angst voor alles wat er veranderd uit zich in stemgedrag dat op zoek is naar vastigheid en zekerheid. Daarom is Wilders er voor de bange Nederlanders die Achmed niet vertrouwen (of beter nog, zn vrouw met zo'n raar doekje op dr hoofd), is Jan er voor de arbeider die niet zn baan wil kwijtraken aan china en is Jan Peter Balkenende met zn jaren '50 imago en ideeen een prachtig baken in de Nederlandse politiek waar al die sentimentele onzin over vroeger wat het beter kan worden opgehangen.
Zolang mensen nog vastgeroest zitten in de zekerheden van het verleden is verandering niet ECHT mogelijk. De onzekerheid is nog te groot. Het zal dan nog (en dat ben ik eens met Felix Rottenberg die hetzelfde zei maandag in VPRO's Tegenlicht) zeker een generatie duren voordat de huidige generatie jongeren, die de zekerheden uit de jaren 70 en 80 niet persoonlijk kennen
echt kiezen voor een sterk en sociaal Nederland, namelijk een met open grenzen, lidmaatschap aan de EU (bij Jan en Geert niet aan de orde), een op de gewijzigde wereld aangepaste verzorgingsstaat, een zeer rigoreus milieubeleid en een moderne premier.
Dat zorgt ervoor dat mensen voorlopig nog voor zichzelf kiezen, de eigen zekerheid is nog zwaarderwegend dan de smeltende poolkap, de veranderende wereld, de clash of cultures of de aansluiting mt de wereld.
Nee, de uitkering en de hypoaftrek moeten blijven, de staat moet zorgen en zalven en wie hier niet netjes meedoet wordt er aan kop en staart weer uitgeflikkerd.
De luiken mogen dicht, ze gaan pas weer open als mensen niet meer zo'n stel bange hondjes zijn.
Het is die angst die regeert, zelfs al blijven de grootste schreeuwlelijkerds buiten een regering, dan nog zal die angst het kabinet in haar greep houden. Want van de PVDA en het CDA hoef je niet veel strakke ideeen te verwachten.
Laten we maar hopen dat ik zo'n cynische zeikerd ben die zonodig niet tegen zn verlies kan.
Wel kan ik nog positief stellen dat met het weinige verlies bij GL, het feit dat D66 nog leeft, dat de christenunie redelijk groot is en de Pvddieren in de kamer is, wel ruimte blijkt onder weldenkende Nederlanders die ook aan onze toekomst denken. Beter milieubeleid, beter onderwijs, aanpassingen in de verzorgingsstaat, reelere Hypo-aftrek, acceptatie van culturen in Nederland, het kan allemaal!
Alleen eerst even zorgen dat de rest van Nederland stopt met hyperventileren als het boze woordje 'verandering' om de hoek komt kijken in een andere context dan CDA of VVD-bashen en vice versa.
